Landgoed Baest... de geschiedenis

Landgoed Baest kent een geschiedenis van zo’n 800 jaar. Het landgoed is ontstaan in de 12e eeuw door de abdij van Berne en later uitgebreid door de abdij van Tongerlo, op de plaats waar de kern van het landgoed zich nog steeds bevindt. Na de kerkelijke herindeling in 1559 komt de abdij van Tongerlo onder het bezit van Bisdom ’s-Hertogenbosch, met tegenzin. Om zich vrij te kopen moet de abdij bijna al zijn gronden in Noord-Brabant opgeven. Baest werd eigendom van het Bisdom. Het werd door Bisschoppen gebruikt als zomerhuis, buitenplaats, om de stad te ontvluchten. En er wordt gefluisterd als ‘lusthof’. Dit duurde niet lang: de bezetting van ’s-Hertogenbosch in 1629 maakte hieraan een einde. Alle kerk- en kloostergoederen werden verkocht aan particulieren.

Landgoed Baest is in verschillende handen geweest voor dat in 1774 Johannes Baptist van Bommel het kocht. Het bestond uit 1 herenhuysinge en 2 hoeves met omliggende landerijen en bos. Zijn schoonzoon, Paulus Emmanuel de la Court heeft een groot aandeel gehad in de aanleg van de omliggende bossen. En in die periode zijn er nog eens 3 boerderijen bijgebouwd. De Beukehoef, de Lindehoef en de Masthoef. Het landgoed komt in 1848 in handen van zoon Leopoldus. Het huis wordt verbouwd tot het huidige formaat. Daarnaast voert Leopoldus voor die tijd een aantal nieuwe ontwikkelingen door, vloeiweides. Zijn zoon Willem erft in 1865 een deel van het landgoed. Samen met zijn moeder, zij heeft het andere deel. Zij experimenteren ook met nieuwe bosbouw- technieken en breiden de gronden uit door aankopen. Willem laat alles in 1913 achter aan zijn twee neven Arnoldus en Emmanuel. Het landgoed zou in tweeën gesplitst worden maar voordat dat kon gebeuren is Emmanuel overleden en is alles naar Arnoldus gegaan. In 1932 is Arnoldus kinderloos gestorven en komt het bezit bij zijn neef Jan van de Mortel terecht. In 1962 wordt zijn zoon Jan-Hein van de Mortel de nieuwe eigenaar. In 2008 draagt hij de eigendom van het Landgoed over aan Stichting Landgoed Baest. Jan-Hein van de Mortel overlijdt in 2018. Landgoed Baest is dus bijna 250 jaar in dezelfde familie. In die 250 jaar is er een landschapspark ontstaan met formele elementen uit de 17e en 18e eeuw. De strakke lanenpatronen en de ganzepoot zijn daar een voorbeeld van. De latere ontginningen van de heide zijn in dezelfde strakke patronen.
Rond 1800 gaat de familie met de mode mee en ontstaan er in het park hier en daar ook stukjes landschapsstijl, kronkelende paden, met doorzichten naar de Beerze, weides of woeste grond. Op een kaart van 1818 zijn deze elementen terug te vinden. Rond 1850 (de overgang van Paulus naar Leopoldus) worden er nog een aantal lanen toegevoegd. Het wordt nooit helemaal een landschapspark zoals bij vele andere landgoederen uit die periode te zien is. Het blijft een productiebos en akkercomplex met parkelementen. In 1962 komt het Landgoed in handen van de heer Jan- Hein van de Mortel. Hij begint met de restauratie van de woningen en boerderijen. Rondom het landhuis wordt een prachtige formele tuin aangelegd en elementen zoals de moestuinmuur hersteld. Rond het jaar 2000 begint hij met het herstel van de formele ganzepoot en zijn er ook plannen om de andere structuren op het landgoed aan te pakken. Zodat dit unieke historische park zijn vorm ook voor de toekomst blijft behouden.

Kijk hier onze diverse filmpjes

Natuurbegraafplaats

Geschiedenis Landgoed Baest

Water en Bloemen

Economische activiteiten en begraafplaats

Tuin en Food4Bees

Biologisch Dynamische Landbouw

Authenticiteit bewaren

Audrey Hepburn op Baest

Natuurrijk - Landgoed Baest